ေသြးခဲစနစ္ (Clotting System)၏ ဆင့္ကဲေပၚေပါက္ပံု

နိဒါန္း

           ကၽြႏ္ုပ္တို႔လူသား၏ ေသြးေၾကာမ်ားသည္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အစာႏွင့္ ေအာက္ဆီဂ်င္မ်ား ျဖန္႔ျဖဴးလ်က္႐ွိေနၿပီး၊ အညစ္အေၾကးမ်ား စြန္႔ပစ္ေပး ေနသည္။ ေဟာ္မုန္းႏွင့္ အျခား ဓာတ္ပစၥည္းမ်ားကို အဂၤါတစ္ခုမွ တစ္ခုသို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေကာင္းမြန္ေသာ ေသြးလည္ပတ္မႈ ႐ွိရန္ အလြန္အမင္း အေရးႀကီးသည္။ ေသြးေၾကာစနစ္သည္ ေသြးကို ေသြးေၾကာအျပင္ မထြက္ေစရန္၊ ေသြးကို အရည္ အေျခအေနတြင္ ႐ွိေစရန္၊ ေသြးေၾကာပိတ္ျခင္း မျဖစ္ေစရန္ ထိန္းသိမ္းထားသည့္ စနစ္ တစ္ခု႐ွိသည္။ ၎သည္ ေသြးခဲစနစ္ (Clotting System) ျဖစ္သည္။ ေသြးေၾကာေပါက္ သြားခဲ့လွ်င္ ေသြးဥမႊား (Platelet)မ်ားက ေပါက္သည့္ေနရာတြင္ ကပ္တြယ္လ်က္ ယာယီအေပါက္ဖာေပးသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ေသြးထဲမွ ပ႐ိုတင္းတစ္မ်ိဳးျဖင့္ ဆဲလ္မ်ားကို ခ်ည္ေႏွာင္ လိုက္ျခင္းျဖင့္ ေသြးခဲကုိျဖစ္ေစသည္။ ထိုအခါတြင္မူ ေသြးေၾကာေပါက္သည္ ေကာင္းမြန္စြာ ဖာေထးၿပီးျဖစ္သည္။

ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ဆိုင္ရာ ေဆးပညာ

နိဒါန္း

           ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ဆိုင္ရာ ေဆးပညာ (Evolutionary Medicine)သည္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ေရာဂါမ်ားအေၾကာင္း နားလည္သိ႐ွိရန္ ေခတ္သစ္ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ သီအိုရီကို အသံုးခ်သည့္ပညာရပ္ျဖစ္သည္။ ၎သည္ ယေန႔ေခတ္ ေဆးပညာႏွင့္ အထူးသျဖင့္ ေခတ္မွီေဆးပညာ သင္ၾကားမႈ၏ တရားေသဆန္ေသာ အျမင္ႏွင့္ ႐ွင္းလင္းခ်က္မ်ားကို ျဖည့္စြက္ကူညီသည့္ သိပၸံနည္းက် ခ်ဥ္းကပ္နည္း တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ဆိုင္ရာ ေဆးပညာ သုေတသီတို႔က ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ ဇီဝေဗဒသည္ ေဆးေက်ာင္းမ်ား၌ သင္ႏိုင္ေသာ ေခါင္းစဥ္တစ္ရပ္သာမက၊ သင္ဖို႔လိုအပ္ေသာ အေျခခံ ေဆးသိပၸံအသိပညာျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။
ေဆးပညာႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ဇီဝသက္႐ွိ၏ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားမွာ-

မ်ိဳးစိတ္တြင္း ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ (Microevolution) ႏွင့္ မ်ိဳးစိတ္လြန္ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ (Macroevolution)

ေမာ္လီက်ဴးအဆင့္ ဗီဇပညာ မိတ္ဆက္

        ဇီဝသက္႐ွိသည္ အေျခခံယူနစ္မ်ား အျဖစ္ ဆဲလ္ (Cell) ဟုေခၚေသာ ႐ႈပ္ေထြးလွသည့္ ဇီဝေမာ္လီက်ဴးမ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္ထားသည့္ အဆီပူေပါင္းေလးမ်ားျဖစ္သည္။ ဇီဝေမာ္လီက်ဴးတစ္ခုစီ ႏွင့္ အဆီေမာ္လီက်ဴး တစ္ခုစီ သည္ သက္မဲ့ ေမာ္လီက်ဴးမ်ားျဖစ္သည္။ ၎တို႔ ေပါင္းစပ္တည္႐ွိေသာ ဆဲလ္ဟူေသာ အေျခအေနတြင္သာ သက္႐ွိသေဘာ ကိန္းေအာင္းလ်က္႐ွိသည္။ သက္႐ွိသဘာဝဆိုသည္မွာ ျဖစ္ျခင္းပ်က္ျခင္း ဇီဝကမၼျဖစ္စဥ္႐ွိေနျခင္း ႏွင့္ မ်ိဳးပြားႏိုင္စြမ္း႐ွိျခင္းတို႔ ျဖစ္သည္။ ဤအဆီပူေပါင္းေလး ေပါက္မသြားေအာင္ အဆီေမာ္လီက်ဴး အသစ္မ်ားကို ဇီဝေမာ္လီက်ဴးမ်ားက ဓာတ္ကူေမာ္လီက်ဴးအေနျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ၿပီး ထုတ္လုပ္ေပးရသည္။ ဓာတ္ကူ ဇီဝေမာ္လီက်ဴး အမ်ားစုမွာ အမီႏိုအက္ဆစ္မ်ားကို ဆက္တန္း႐ွည္ တြဲဆက္ထားေသာ ပ႐ိုတင္းမ်ား ျဖစ္သည္။ ပ႐ိုတင္းအခ်ိဳ႕သည္ အဆီထုတ္လုပ္မႈအျပင္ အျခား ဓာတ္ကူလုပ္ငန္း အသီးသီး႐ွိၾကသည္။

ဗီဇကို ဗဟိုျပဳေသာ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ ႐ႈေထာင့္ (သို႔မဟုတ္) အတၱႀကီးေသာ ဗီဇမ်ား အယူအဆ

ယေန႔ေခတ္ ဇီဝကမၼစနစ္ မိတ္ဆက္

      ယေန႔ေခတ္ အသက္ဇီဝသည္ ဒီအန္ေအ၊ အာအန္ေအ ႏွင့္ ပ႐ိုတင္းဟူေသာ ျဒပ္ေပါင္းသံုးမ်ိဳး၏ တစ္ခုေပၚတစ္ခု တည္မွီသည့္ စနစ္ျဖင့္ တည္ေဆာက္ ထားသည္။ ထုိအနက္ အာအန္ေအသည္ ပ႐ိုတင္းထုတ္လုပ္ရန္ ဆဲလ္ရည္ၾကည္ထဲ ေရာက္႐ွိၿပီး နာရီအနည္းငယ္အတြက္ ဖ်က္ဆီးခံရသည္။ ပ႐ိုတင္း အမ်ားစုသည္လည္း မိနစ္အနည္းငယ္မွ သက္႐ွိ၏ တစ္သက္တာလံုးသာ တာ႐ွည္ခံႏိုင္သည္။ ဒီအန္ေအ ကသာလွ်င္ မ်ိဳးဆက္ အားလံုးတြင္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ပံုတူပြားလ်က္ ဗီဇသတင္းအခ်က္အလက္တို႔ကို သယ္ေဆာင္ေပးသူ မည္၏။